Günümüzde sağlıklı bir bedene sahip olmak ve iyi bir yaşam sahibi olabilmek adına çeşitli beslenme yöntemleri her geçen gün daha fazla kişi tarafından araştırılmaktadır. Sağlıklı beslenme uzun yıllar sonucunda yapılan araştırmalar neticesinde kişilerin vücut bütünlüğüne ve metabolizmasına bağlı olarak değişiklik gösterdiği kanıtlanan yöntemler ile desteklenmektedir. Özellikle son yıllarda sağlıklı beslenme yöntemlerinden biri olarak karşımıza çıkan aralıklı oruç diyeti yani intermittent fasting yöntemi, günü toplamda 2 ayrı bölüme ayıran ve bu bölümler içerisinde hangi besinlerin tüketilebileceği hangilerinin ise tüketilmeyeceğini ifade eden bir yöntemdir. Doğal olarak her kişinin beslenme alışkanlıklarıyla beraber gün içerisindeki aktivite durumu farklılık gösterdiği için aralıklı oruç diyeti kişiden kişiye bağlı olarak da değişiklik gösterebilmektedir. Aralıklı oruç diyeti uygulaması kapsamında kişilerin dikkat etmesi gereken en önemli konulardan birisi gün içerisinde sıvı alımına oldukça büyük bir şekilde önem verilmeli ve bu konuda mutlaka uzman bir destek alınmalıdır.
Genel olarak aralıklı oruç diyeti uygulama kapsamında bir günü 2 farklı öğüne bölerek oluşturulmuş olan bir beslenme şekli olarak karşımıza çıkar. Bu tarz bir beslenme türünde kahvaltı ve akşam yemeği bulunmaktadır. Yukarıda bahsedildiği gibi kişilerin beslenme tarzına ve yaşam tarzına bağlı olarak zaman aralıkları ya da saat uygulamaları değişiklik göstermekle beraber temelde en çok bilinen yöntem 16:8 yöntemi olarak bilinmektedir. Bu uygulamada kişiler 16 saat boyunca yemek yemez, bir öğün yaptıktan sonra ise 8 saat boyunca yine yemek yenilmez. Bu kapsamda toplamda 16 saatlik aç kalınan süre içerisinde uyku saatleri de dahil edilmektedir. Dolayısıyla gün içerisinde 8 saatlik süre kapsamında katı bir besin türü tüketilmemelidir. Ancak bu süre içerisinde yani 8 saatlik aç kalınan aralıklı oruç diyeti kapsamında sıvı ürünler yani su, şekersiz kahve, şekersiz çay gibi işlenmiş şeker ve benzeri türevler içermeyen sıvı ürünler tüketilebilmektedir.
Temelde yukarıda bahsedildiği gibi saat aralıkları kişilerin tercihlerine ya da beslenme tarzlarıyla beraber genel beden durumlarına bağlı olarak değişiklik gösterebilmektedir. Literatür kapsamında aralıklı oruç diyeti beslenme tarzının kilo kontrolü, kilo verme ya da sağlıklı beslenme düzeni oluşturma gibi konularda oldukça olumlu geri dönüşlere sahip olduğu bilgisi de yer almaktadır. Gün içerisinde bir süre aç kalınacağı için mutlaka böyle bir diyete başlamadan önce uzman hekim tavsiyesinden yararlanmakta fayda vardır. Ayrıca çeşitli kronik rahatsızlığı bulunan kişilerin de yine uzman hekimlerinden gerekli görüş ve onayları almaları dahilinde aralıklı oruç diyeti ile ilgili kararlarını vermeleri ve bu konuda kontrol edilmeleri tavsiye edilmektedir.
Bu beslenme türünün temel amacının ve uygulama prensiplerinin nasıl olduğuyla alakalı yukarıda genel bilgiler paylaşılmıştır. Ancak aralıklı oruç diyeti kapsamında temel hedef saat aralıkları içerisinde herhangi bir katı gıda tüketmektir. Ayrıca sıvı tüketiminin arttırılmasıyla beraber şeker içermeyen sıvı tüketiminde desteklenmesi karşımıza çıkar. Kısacası, şekersiz ve kalorisiz sıvıların tüketimi aç kalınması gereken süre zarfı içerisinde serbest bırakılmıştır.
Aralıklı oruç diyeti Temelde 2 öğünden oluşmaktadır. Sabah kahvaltısını yaptıktan sonra yani ilk öğünden sonra 8 saat süreci içerisinde yemek yenilmemesi gerekir ancak sıvı tüketilebilmektedir. Kişilerin sağlık durumuna ya da beslenme düzenine bağlı olarak rehberliğini iz kapsamında ufak bir ara öğün yapılması da uygulama kapsamında değerlendirilebilir. 8 saatlik açlık sürecinin sonunda akşam yemeği öğünü yapılır ve yine bu öğünden sonra katı olan herhangi bir besin ürünü ya da kalorili olan bir sıvı ürünü tüketilmez. Akşam öğünü sonrasında ise aralıklı oruç diyeti kapsamında uyku da dahil olmak üzere toplam 16 saat sürecinde herhangi bir gıda tüketilmez. Bu diyet kapsamında belirlenen saat aralıkları ise daha önce vurgulandığı gibi farklılık gösterebilmektedir.
Aralıklı oruç diyeti son dönem sağlıklı beslenme yöntemleri arasında kişilerin en çok tercih ettiği yöntemlerden birisidir. Sağlıklı bir beslenme biçimi oluşturmak ve gün içerisinde tüketilen gıdaların kalorilerinin azaltılarak kilo vermeyi hedefleme bir mevcut kiloyu koruma ya da sağlıklı bir beslenme rutini oluşturma amacı ile uygulanabilmektedir. Pek tabi aralıklı oruç diyeti ile beraber besinlerin de sağlıklı içeriklerden oluşması gerekmektedir. Dolayısıyla aralıklı oruç diyeti uygulaması gerçekleştirirken öğün zamanlarının belirlenmesi ve bu zamanlara uyum sağlanması kadar tüketilen gıdaların içeriği ve kalori miktarları da bu beslenme türünde büyük bir önem ile dikkate konu olmaktadır.
Genel olarak aralıklı oruç diyeti kilo verme kadar uygulamaya bağlı kaldıktan sonra mevcut kilonun korunması amacı ile de sık sık tercih edilen yöntemlerden biri olarak ele alınmaktadır. Sürekli olarak uygulanabileceği gibi belirli zaman aralıkları kapsamında da uygulanabilen aralıklı oruç diyeti vücuttaki toksinleri atabilmesi amacı ile de detoks olarak değerlendirilebilir. Sindirim sisteminde meydana gelebilecek olan rahatlık nedeniyle vücuttaki şeker ve yağ oranları bu beslenme tarzıyla dengelenebilir ve kan basıncının düzenlenmesiyle beraber kolesterol gibi seviyelerde dengeyi gelebilir. Uzun vadeli olarak yapılabilecek uygulamalarda ise aralıklı oruç diyeti genel olarak kronik hastalıkları önlemeye ve mevcutta yaşanan sıkıntılara yönelik de rahatlatıcı bir etkiye sahip olabilmektedir. Ayrıca çeşitli disiplinler kapsamında yapılan araştırmalar neticesinde aralıklı oruç diyeti kan şekeri düzeylerinin de kontrol edilmesi kapsamında destek görevi görmektedir.
Her beslenme biçiminde ve diyet uygulamasında olduğu gibi aralıklı oruç uygulamasında da kişilerin genel sağlık durumları büyük bir belirleyici konumdadır kısacası çeşitli alanlarda kronik rahatsızlığı bulunan kişiler ile beraber metabolizma konusuyla alakalı rahatsızlığı bulunan bireyler bu konuda mutlaka destek almalıdır. Özellikle diyabet, tansiyon hastaları ya da farklı metabolizma rahatsızlığından muzdarip olan kişiler aralıklı oruç diyeti uygulaması gerçekleştirmek istiyorsa mutlaka beslenme ve metabolik değerlendirme gibi konular ile alakalı uzman hekime danışmalı ve bu konuda uzman bir destek almalıdır.
Aralıklı oruç diyetinde dikkat edilmesi gereken diğer önemli hususlar arasında ise beslenme düzenine dahil edilen besinler içerisinde işlenmiş şeker ya da rafine gıdaların olmaması tavsiye edilmektedir. Ayrıca şekerli, asitli, alkollü içecekler ile beraber paketli gıdalar yüksek karbonhidrat içeren ürünler de bu diyet listesi içerisinde yer almamalıdır. Dolayısıyla bu tarz konulara dikkat ederek aralıklı oruç konusunda sağlıklı bir beslenme tarzına kavuşabilmeniz mümkündür.
Canlı Destek